หลายคนเริ่มต้นเช้าวันใหม่ด้วยความตั้งใจดี นอนครบ 7–8 ชั่วโมง แต่ยังรู้สึก “นอนครบแต่ยังล้า” ตื่นขึ้นมาเหมือนพลังงานยังไม่กลับมาเต็มที่ ร่างกายหนักหัว สมองอืด ตาไม่สดใส ทำงานได้ไม่นานก็ล้า ต้องพึ่งกาแฟแก้วที่สองภายในไม่กี่ชั่วโมง ทั้งที่พยายามดูแลตัวเองเท่าที่ทำได้ ออกกำลังกายบ้าง พยายามกินดี แต่มักรู้สึกว่าร่างกายไม่ตอบสนองเหมือนเมื่อก่อน
ความรู้สึกเหล่านี้ไม่ได้เป็นเรื่องเล็ก และไม่ได้แปลว่าร่างกายอ่อนแอหรือพักน้อยเสมอไป หลายครั้งเป็นสัญญาณลึก ๆ ว่า ระบบพลังงานภายในกำลังขาดความสมดุล โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวข้องกับ วิตามิน แร่ธาตุ และสารอาหารระดับเซลล์ ที่จำเป็นต่อการสร้างพลังงาน การฟื้นตัว และการทำงานของสมอง
ภาวะรูปแบบนี้เรียกว่า “พร่องวิตามินแบบแฝง” (Subclinical Micronutrient Deficiency)
เป็นภาวะที่ระดับวิตามินไม่ต่ำจนผิดปกติในการตรวจสุขภาพทั่วไป แต่ “ต่ำกว่าที่ร่างกายต้องการจริง” สำหรับการทำงานในชีวิตประจำวัน
งานวิจัยของ Harvard Health, Mayo Clinic และ Cleveland Clinic สอดคล้องกันว่า ความเครียดสูง การทำงานหนัก การสัมผัสแสงแดดน้อย รวมถึงอาหารสมัยใหม่ที่ผ่านกระบวนการมาก ล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้ระดับวิตามินสำคัญ “ค่อย ๆ ลดลงแบบเงียบ ๆ” จนกระทั่งร่างกายเริ่มส่งสัญญาณผ่านความล้า ฟื้นตัวช้า และความคิดที่ไม่สดเหมือนเดิม
ความล้าเรื้อรังจึงเป็นสัญญาณของบางอย่างที่ลึกกว่า ไม่ใช่แค่เรื่องการนอนหรือความเครียดเพียงอย่างเดียว
การพักผ่อนเพียงพอเป็นเพียงส่วนหนึ่งของการฟื้นฟูพลังงาน ร่างกายยังต้องอาศัยสารอาหารเฉพาะเพื่อให้ทุกระบบประสานงานกันได้อย่างเต็มที่ โดยเฉพาะระบบที่ใช้พลังงานสูง เช่น สมอง กล้ามเนื้อ หัวใจ และระบบภูมิคุ้มกัน
มีปัจจัยหลักที่ทำให้แม้นอนพอ ร่างกายยังรู้สึกล้า ได้แก่
ความเครียดทำให้ร่างกายใช้วิตามินกลุ่ม B และ Magnesium มากขึ้น เพื่อคงการทำงานของสมองและประสาท เมื่อร่างกายถูกกระตุ้นนานเกินไป ระดับสารอาหารเหล่านี้จึงพร่องลงอย่างรวดเร็ว
การหลับไม่ลึกทำให้ฮอร์โมนฟื้นตัวไม่สมดุล มีผลต่อระดับ Vitamin D, Magnesium, CoQ10 และระบบพลังงานโดยรวม
มีผลโดยตรงต่อระดับ Vitamin D ซึ่งมีบทบาทต่อภูมิคุ้มกัน การสร้างพลังงาน และอารมณ์
งานวิจัยของ Harvard Health พบว่า ผู้ที่ทำงานในอาคารมีแนวโน้มระดับ Vitamin D ต่ำกว่าค่าเหมาะสมจำนวนมาก
ไมโทคอนเดรียในสมองต้องการวิตามินหลายชนิด หากระดับลดลงแม้เล็กน้อยจะทำให้เกิดอาการ
อาหารสำเร็จรูป น้ำตาลสูง เครื่องดื่มชูกำลัง และกาแฟหลายแก้วต่อวัน ล้วนส่งผลต่สมดุลสารอาหาร และทำให้ร่างกายใช้วิตามินเร็วขึ้น
เมื่อปัจจัยเหล่านี้เกิดขึ้นพร้อมกัน ร่างกายอาจเข้าสู่ภาวะ “พร่องแบบแฝง” ได้ง่าย และทำให้เกิดอาการล้าแม้นอนพอได้อย่างต่อเนื่อง
ระบบพลังงานของร่างกายไม่ได้พึ่งแค่คาร์โบไฮเดรต ไขมัน หรือโปรตีน แต่ต้องการสารอาหารเฉพาะเพื่อให้กระบวนการสร้างพลังงานเกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในไมโทคอนเดรีย ซึ่งเป็นแหล่งผลิตพลังงานของเซลล์
B12 และ Folate มีบทบาทสำคัญต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง การนำออกซิเจน และระบบประสาท
งานวิจัยใน Nutrients และ Mayo Clinic ระบุว่า ระดับต่ำสามารถทำให้เกิด
ผู้ที่ไม่ทานเนื้อสัตว์เพียงพอ หรือใช้ยาลดกรดเรื้อรัง มีโอกาสพร่องมากขึ้น
งานวิจัยแบบสุ่มควบคุม (RCT) หลายฉบับพบว่า การเสริม Vitamin D ในผู้ที่มีระดับต่ำ อาจช่วยลดอาการล้าในบางราย ผู้ที่ทำงานในอาคาร ออกแดดน้อย หรือมีสีผิวเข้มมักพบภาวะพร่องได้บ่อย
เกี่ยวข้องกับมากกว่า 300 กระบวนการในร่างกาย รวมถึงการทำงานของระบบประสาท กล้ามเนื้อ และการนอน Nutrients 2020 ชี้ว่า คนที่ขาดแมกนีเซียมมักมีปัญหานอนหลับไม่ลึก กล้ามเนื้อตึง และฟื้นตัวช้า
CoQ10 เป็น “เครื่องส่งผ่านพลังงาน” ในไมโทคอนเดรีย งานวิจัยบางฉบับพบว่า CoQ10 อาจช่วยสนับสนุนระดับพลังงานในบางผู้ที่มีอาการล้าเรื้อรัง โดยเฉพาะผู้ที่ใช้ยากลุ่ม Statins ซึ่งมีผลต่อระดับ CoQ10
เป็น antioxidant สำคัญที่สุดของร่างกาย ระดับต่ำสัมพันธ์กับการฟื้นตัวช้า ความล้าเรื้อรัง และภูมิคุ้มกันที่อ่อนลง งานวิจัยใน Clinical Nutrition สนับสนุนความสำคัญนี้อย่างชัดเจน
วิตามินและสารอาหารเหล่านี้ทำงานร่วมกันเป็น “เครือข่าย” ไม่ใช่แยกเดี่ยว การพร่องเพียงหนึ่งหรือสองชนิดจึงสามารถทำให้ระบบทั้งหมดเสียสมดุลได้
หลายคนทานวิตามินมากมาย แต่ยังล้าเหมือนเดิมเพราะปัจจัยเหล่านี้
แม้ระดับวิตามินจะไม่ผิดปกติในผลตรวจพื้นฐาน แต่การพร่องแบบแฝงสามารถทำให้เกิดอาการต่อไปนี้
หากอาการเหล่านี้เกิดซ้ำหรือเกิดร่วมกันหลายข้อ ควรตรวจระดับวิตามินแบบลึกเพื่อให้เห็นภาพจริงของระบบพลังงานภายใน
ระบบของร่างกายทำงานร่วมกันเป็นเครือข่าย วิตามินและสารอาหารจึงเชื่อมโยงกันหลายทาง
على سبيل المثال
การตรวจทีละสองสามรายการจึงอาจทำให้ “เห็นเฉพาะปลายเหตุ” แต่การตรวจแบบองค์รวมช่วยให้เห็นความสัมพันธ์ เช่น
งานวิจัยของ EFSA Journal สนับสนุนหลักการนี้โดยระบุว่า การประเมินสถานะโภชนาการควรดูแบบครบระบบ ไม่ใช่แยกรายตัว
เหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่
หากประสบอาการเหล่านี้ ร่างกายกำลังขอให้คุณ “หยุดและฟัง” ความต้องการที่ลึกกว่าเดิม
ลองสำรวจตนเองภายใน 1 เดือนที่ผ่านมา
หากมี 3 ข้อขึ้นไป เป็นไปได้ว่าระบบพลังงานต้องการการประเมินในระดับลึกกว่านี้
เพราะระบบพลังงานของร่างกายต้องการวิตามินและแร่ธาตุหลายชนิดเพื่อสร้างพลังงาน หากระดับเหล่านี้ลดลง แม้เพียงเล็กน้อย อาจทำให้ร่างกายสร้างพลังงานได้ไม่เต็มที่
ล้าที่มาจากความเครียดจะดีขึ้นเมื่อพัก แต่ล้าจากภาวะพร่องวิตามินมักเรื้อรังและไม่ดีขึ้นแม้พักผ่อนเพียงพอ
จำเป็นเมื่อมีอาการล้าเรื้อรัง ฟื้นตัวช้า หรือทานวิตามินแล้วไม่ดีขึ้น เพราะต้องค้นหา “จุดที่พร่องจริง” ก่อนปรับสมดุล
ไม่อันตราย เป็นเพียงการเจาะเลือดเพื่อดูระดับสารอาหาร ไม่มีผลข้างเคียงที่น่ากังวล
ส่วนใหญ่ทุก 6–12 เดือน หรือหลังปรับแผนสุขภาพครั้งใหญ่
ความล้าแม้นอนพอเป็นสัญญาณที่ร่างกายส่งมาด้วยความหวังดี ว่า “พลังงานภายในกำลังต้องการการดูแลลึกขึ้น” หลายครั้งไม่ใช่เพราะพักน้อยหรือทำงานหนักเกินไป แต่เพราะระดับวิตามินสำคัญที่เกี่ยวข้องกับระบบประสาท การนอน การฟื้นตัว และระบบพลังงาน ลดลงแบบเงียบ ๆ จากการใช้ชีวิตยุคใหม่
การตรวจระดับวิตามินแบบองค์รวมจึงเป็นวิธีที่ช่วยให้เข้าใจร่างกายของตนเองได้ชัดเจนที่สุด เมื่อรู้ว่าต้นเหตุอยู่ตรงไหน ก็สามารถปรับสมดุลให้ตรงจุด และให้ร่างกายกลับมามีพลังอีกครั้งในแบบที่เป็นธรรมชาติที่สุด
مستشفى فرامونغكوتكلاو (الطابق الثالث، المبنى أ)
تمت كتابته وتجميعه بواسطة
دكتور بيتشاك وونجويسيت (دكتور باي)
طبيب مكافحة الشيخوخة والطب الوقائي
مركز W9 الصحي
"الحرمان من النوم" له نظرية الشيخوخة. تقول إحدى النظريات أن الناس يتقدمون في السن بسبب انخفاض هرموناتهم.
تعرف على الطريقة عزز جهازك المناعي تلقائيًا عندما لا يختفي الفيروس. لا يزال يتعين على اللقاح الانتظار.
كيف ترتبط السمنة والسموم؟ "السمنة" مشكلة يواجهها الكثير من الناس. الناس يواجهون وهناك اتجاه مفاده أن "السمنة" تتزايد كل عام.
