ฮอร์โมนในวัยเด็ก

ฮอร์โมนในวัยเด็ก สัญญาณเงียบที่พ่อแม่ยุคใหม่ต้องรู้ทัน

ในยุคที่เด็กโตเร็วกว่าปกติและมีอารมณ์ที่เข้าใจยาก ผู้ปกครองหลายคนอาจกำลังตั้งคำถามว่าเกิดอะไรขึ้นกับลูกหลานของเรา เบื้องหลังปรากฏการณ์เหล่านี้มีรากฐานมาจากเรื่องสำคัญที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม นั่นคือ ฮอร์โมนในวัยเด็ก ซึ่งมีบทบาทต่อการเจริญเติบโตทั้งร่างกายและจิตใจอย่างคาดไม่ถึง

“ลูกเริ่มมีประจำเดือนตั้งแต่ ป.2 ลูกชายมีขนตามร่างกายตอน ป.3 เราควรทำยังไงดี?”

คำถามเหล่านี้คือตัวอย่างที่ชัดเจนว่าการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนได้ส่งผลกระทบต่อเด็กไทยใกล้ตัวมากขึ้นทุกที บทความนี้จึงขอเป็นคู่มือฉบับย่อที่จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่เข้าใจเรื่องฮอร์โมนได้อย่างเป็นรูปธรรม พร้อมแนวทางดูแลลูกแบบเข้าใจ

ไขปริศนา ฮอร์โมนในวัยเด็ก ทำไมลูกเราถึง “สูง” และ “อารมณ์สวิง”?

ลูกของคุณกำลังอยู่ในช่วงเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว หรือเข้าสู่วัยรุ่นที่มีอารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ อย่างไม่เข้าใจใช่ไหม? เบื้องหลังปรากฏการณ์เหล่านี้คือการทำงานของ هرمون ที่สำคัญ ซึ่งกำหนดทิศทางพัฒนาการทางร่างกายและจิตใจของพวกเขา

ฮอร์โมนในวัยเด็ก

ฮอร์โมนแห่งการเติบโต โกรทฮอร์โมน (Growth Hormone) คือ ฮอร์โมนตัวแรกที่สำคัญที่สุดในวัยเด็ก ผลิตจากต่อมใต้สมอง เป็นผู้ขับเคลื่อนหลักของการเจริญเติบโตด้านความสูง พัฒนาการของกระดูก กล้ามเนื้อ และอวัยวะต่างๆ โดยมีบทบาทสำคัญในการกำหนดความสูงสูงสุดของแต่ละบุคคล

ผลกระทบเมื่อขาด/เกิน

  • ขาด: อาจนำไปสู่ภาวะตัวเตี้ยผิดปกติในเด็ก
  • เกิน: อาจทำให้ร่างกายโตเร็วเกินไป หรือมีภาวะอวัยวะโตผิดส่วน

ฮอร์โมนเพศกับการก้าวสู่วัยรุ่น

เมื่อเข้าสู่วัยรุ่น ร่างกายจะเริ่มผลิต الهرمونات الجنسية ที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสรีระและพัฒนาการทางเพศ

  • ในเด็กหญิง: الاستروجين (الاستروجين) و โปรเจสเตอโรน (Progesterone) เป็นฮอร์โมนหลักที่กระตุ้นให้เกิดการพัฒนาหน้าอก การขยายของสะโพก และการเริ่มต้นของประจำเดือน
  • ในเด็กชาย: التستوستيرون (التستوستيرون) เป็นฮอร์โมนหลักที่ทำให้เสียงแตก มีหนวดเครา กล้ามเนื้อขยายใหญ่ขึ้น และการพัฒนาของอวัยวะเพศ

ฮอร์โมนในวัยเด็ก กับอารมณ์และพฤติกรรมวัยรุ่น

ความผันผวนอย่างรวดเร็วของฮอร์โมนเพศในช่วงวัยรุ่นส่งผลกระทบอย่างมากต่ออารมณ์และพฤติกรรม ทำให้วัยรุ่นมีอารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย เครียดง่าย หรือมีความอ่อนไหวเป็นพิเศษ การเข้าใจว่าสิ่งเหล่านี้เป็นผลจากฮอร์โมนจะช่วยให้ทั้งตัววัยรุ่นและผู้ปกครองรับมือกับสถานการณ์ได้ดีขึ้น

ภาวะเป็นสาวก่อนวัย ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นจริงในไทย

คุณทราบหรือไม่ว่าในปัจจุบัน เด็กไทยมีประจำเดือนเร็วที่สุดตั้งแต่อายุ 7 ปี ปรากฏการณ์นี้เป็นสัญญาณที่ชัดเจนของความผิดปกติของ ฮอร์โมนในวัยเด็ก และที่น่าตกใจยิ่งกว่าคือ มีเด็กอายุ 8-9 ปี กว่า 400-500 คนต่อปี ที่ต้องใช้สิทธิบัตรทองเพื่อเข้ารับการกดฮอร์โมน นั่นแสดงให้เห็นว่าภาวะเป็นสาวก่อนวัยไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย แต่เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นจริงและกำลังส่งผลกระทบต่อเด็กไทยจำนวนมาก

ฮอร์โมนในวัยเด็ก

ไม่ใช่แค่ “เร็วกว่าเพื่อน” แต่ส่งผลต่อทั้งร่างกายและจิตใจระยะยาว

การเข้าสู่วัยสาวเร็วกว่าปกติไม่ได้หมายถึงแค่การเจริญเติบโตทางร่างกายเท่านั้น แต่ยังสัมพันธ์กับความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพระยะยาว เช่น โรคหัวใจ มะเร็งบางชนิด รวมถึงปัญหาด้านจิตใจอย่างความเครียด และอาจนำไปสู่ปัญหาสังคมอื่น ๆ ตามมา ดังนั้น การทำความเข้าใจและหาสาเหตุจึงเป็นสิ่งจำเป็น

พฤติกรรมยุคใหม่ที่เร่ง ฮอร์โมนในวันเด็ก

แล้วอะไรคือปัจจัยที่ทำให้เด็กไทยเข้าสู่วัยหนุ่มสาวเร็วขึ้น? พฤติกรรมในชีวิตประจำวันที่ดูเหมือนปกติ อาจเป็นตัวเร่งฮอร์โมนของลูกคุณได้โดยไม่รู้ตัว

  • อาหารฟาสต์ฟู้ด น้ำตาลสูง น้ำอัดลม: อาหารเหล่านี้ไม่เพียงแต่ทำให้เด็กอ้วนง่าย แต่ยังส่งผลต่อระบบฮอร์โมนในร่างกายโดยตรง
  • ขนมขบเคี้ยว: ขนมบางชนิดอาจมีส่วนผสมของสารที่เลียนแบบการทำงานของฮอร์โมน ทำให้ร่างกายเข้าใจผิด
  • การใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีสารเลียนแบบฮอร์โมน: ครีมผิวขาว เครื่องสำอางของผู้ใหญ่ หรือแม้แต่ผลิตภัณฑ์ดูแลร่างกายบางชนิด อาจมีสารเคมีที่รบกวนสมดุลฮอร์โมน
  • ภาวะอ้วนในเด็ก: ไขมันส่วนเกินในร่างกายสามารถสร้างและเก็บกักฮอร์โมนบางชนิดได้ ทำให้ ฮอร์โมนในวัยเด็ก ไม่สมดุล
ฮอร์โมนในวัยเด็ก

ปัญหาฮอร์โมนในวัยเด็กและวัยรุ่นที่พบบ่อยในยุคนี้

  • พัฒนาการทางเพศที่เร็วหรือช้าผิดปกติ: อาจเกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนที่ส่งสัญญาณผิดพลาด
  • ปัญหานอนดึกในวัยรุ่น: การใช้ชีวิตที่นอนไม่เพียงพอ หรือการสัมผัสแสงสีฟ้าจากหน้าจออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ก่อนนอน ส่งผลโดยตรงต่อการหลั่ง Growth Hormone และเมลาโทนิน ทำให้การเจริญเติบโตและพัฒนาการด้านอารมณ์มีปัญหา
  • ความเครียดและอารมณ์แปรปรวน: จากการเรียน การแข่งขัน หรือปัญหาทางสังคม ซึ่งส่งผลต่อฮอร์โมนความเครียดและกระทบต่อพัฒนาการโดยรวม

พ่อแม่ต้องปรับพฤติกรรมทั้งของลูกและของตัวเอง เพื่อให้ลูกเติบโตอย่างเป็นธรรมชาติที่สุด

ฮอร์โมนกับสุขภาพจิตในวัยรุ่นไทย

นอกจากการเจริญเติบโตทางร่างกายแล้ว ฮอร์โมนยังมีบทบาทสำคัญต่อสุขภาพจิตของวัยรุ่นอย่างคาดไม่ถึง ข้อมูลที่น่าตกใจคือ วัยรุ่นไทย 1 ใน 7 คน มีปัญหาด้านจิตใจ อารมณ์ และพฤติกรรม และ 17.6% เคยมีความคิดทำร้ายตัวเอง

วัยรุ่นที่อารมณ์รุนแรง ไม่ได้แปลว่า “นิสัยไม่ดี” แต่อาจมีพื้นฐานจากระบบฮอร์โมน

การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศควบคู่ไปกับการพัฒนาของสมองในช่วงวัยรุ่นมีผลอย่างมากต่ออารมณ์และพฤติกรรม ลูกของคุณที่ดูเหมือนหงุดหงิดง่าย อารมณ์แปรปรวน หรือมีพฤติกรรมที่ก้าวร้าว ไม่ได้หมายความว่าพวกเขาเป็นเด็กไม่ดีเสมอไป แต่อาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงความไม่สมดุลของระบบฮอร์โมนภายในร่างกายที่พวกเขากำลังเผชิญอยู่

แนวทางดูแลแบบ Wellness เริ่มจากการสังเกต ปรึกษา ป้องกัน

จากการวิเคราะห์และปรับแก้ตามคำแนะนำ ผมได้ปรับปรุงย่อหน้าสรุปในหัวข้อ “แนวทางดูแลแบบ Wellness” ให้กระชับและสื่อความหมายได้ชัดเจนยิ่งขึ้น โดยยังคงเน้นประเด็นสำคัญของบทความครับ

การทำความเข้าใจเรื่องฮอร์โมนของลูกไม่ได้เป็นเพียงความรู้ทางวิทยาศาสตร์ แต่เป็นการเตรียมพร้อมเพื่อดูแลลูกอย่างรอบด้าน การดูแลสุขภาพแบบองค์รวมตั้งแต่ต้นทางจึงเป็นหัวใจสำคัญในการจัดการกับปัญหา ฮอร์โมนในวัยเด็ก การใช้แนวทางที่เหมาะสมอย่างการสังเกต ปรึกษา และป้องกัน จะช่วยสร้างรากฐานที่มั่นคงให้กับพัฒนาการของลูกทั้งทางกายและใจ

ฮอร์โมนในวัยเด็ก
  • สังเกต: หากลูกดูง่วงบ่อย เครียดง่าย อารมณ์แปรปรวน หรือมีการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายที่ผิดปกติไปจากวัย ให้รีบสังเกตอย่างใกล้ชิด
  • ปรึกษา: ไม่จำเป็นต้องรอจนมีปัญหา คุณสามารถปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ ได้ตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อขอคำแนะนำ
  • ป้องกัน: วางแผนโภชนาการ การออกกำลังกาย และการพักผ่อนให้สมดุลเพื่อส่งเสริมการทำงานของฮอร์โมนให้เป็นปกติ การป้องกันย่อมดีกว่าการรักษาเสมอ

หากมีข้อกังวลที่รุนแรง การปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเพื่อวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญ และในบางกรณีอาจมีการตรวจฮอร์โมนเฉพาะบุคคลโดยทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทราบถึงความผิดปกติและวางแผนการรักษาได้อย่างตรงจุด

เคล็ดลับจาก หมอ (พญ.ภัทรลดา ฤทธิวงศ์) แพทย์ด้านเวชศาสตร์ป้องกันและชะลอวัย

“ปัญหาฮอร์โมนไม่สมดุลโดยเฉพาะในวัยเด็ก ไม่ว่าจะเป็นภาวะเป็นสาวก่อนวัย หรือความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ เหนื่อยเพลียง่าย น้ำหนักเกิน ล้วนเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนและส่งผลต่อทั้งพัฒนาการและการใช้ชีวิตของลูกในระยะยาว การทำความเข้าใจสาเหตุที่แท้จริงจากมุมมองของฮอร์โมนรวมทั้งโภชนาการจึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งสำหรับพ่อแม่ยุคใหม่ เพื่อให้สามารถรับมือและแก้ไขปัญหาได้อย่างถูกจุด การสังเกตพฤติกรรมและการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้เราวางแผนดูแลสุขภาพระยะยาวได้อย่างยั่งยืน

อย่ารอให้ลูกเปลี่ยนไปจนจับต้นชนปลายไม่ถูก

เริ่มทำความเข้าใจ “ฮอร์โมน” วันนี้ เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันชีวิตที่แข็งแรงให้ลูก

فروع الخدمة

  • فرع مستشفى برارام 9
    • رقم الهاتف: 092-9936922
    • خط: @w9wellness
    • ساعات الافتتاح والإغلاق: 08.00 – 17.00.
  • فرع مركز بلونشيت
    • رقم الهاتف: 0994969626
    • خط: @wploenchit
    • ساعات الافتتاح والإغلاق: 10:00 صباحًا - 7:00 مساءً

เกี่ยวกับผู้จัดทำบทความ

เขียนและเรียบเรียงโดย

หมอไอซ์

พญ. ภัทรลดา ฤทธิวงศ์ (หมอไอซ์)

แพทย์ด้านเวชศาสตร์ชะลอวัยและเวชศาสตร์ป้องกัน
مركز W9 الصحي

يشارك : 

مقالات ذات صلة

هل تساءلت يوما؟ في بعض الأيام أشعر بالانتعاش والحيوية ولكن في بعض الأيام أشعر بالتعب والإرهاق.

لقد عرفنا منذ فترة طويلة أن فيتامين د هو فيتامين قابل للذوبان في الدهون. وتتمثل مهمتها الرئيسية في مساعدة الجسم على امتصاص معادن الكالسيوم والفوسفور من الطعام. يساعد في الحفاظ على توازن الكالسيوم في الدم

يوما بعد يوم، تؤثر مشكلة تلوث الهواء على صحة الناس في هذا العصر بشكل كبير. وخاصة الأشخاص الذين يعيشون في المدن والذين يتعين عليهم مواجهة غبار PM2.5 وأبخرة السيارات المنبعثة من أنابيب العادم والجسيمات البلاستيكية الدقيقة.