PM 2.5 ภัยเงียบที่ต้องระวัง

PM 2.5 ฝุ่นพิษ ที่คนไทยเริ่มคุ้นหู

ระยะหลังนี้ เราได้ยินคำว่า PM 2.5 หรือฝุ่นจิ๋วกันบ่อยขึ้น ท่านทราบมั้ยคะ ว่าเจ้าฝุ่นจิ๋ว PM 2.5 นี้เกิดจากอะไร

1. ฝุ่นจากท่อไอเสียรถยนต์ โดยเฉพาะบริเวณที่มีการจราจรติดขัด หนาแน่น
2. ฝุ่นจากงานก่อสร้างทั้งหลาย เช่นรถไฟฟ้า อุโมงค์ คอนโดมิเนียม ฯลฯ
3. ฝุ่นจากการเผาไหม้ในที่โล่งแจ้ง เช่น เผาหญ้า ไฟป่า
4. ฝุ่นจากโรงงานอุตสาหกรรม

โดยปกติแล้ว ฝุ่นเหล่านี้จะลอยขึ้นไปรวมตัวกันในอากาศเป็นจำนวนมากในช่วงกลางคืน ก่อนที่จะถูกลมพัดจางหายไปในตอนเช้า แต่หากสภาพอากาศที่มีหมอกในตอนเช้า อากาศนิ่ง และมีสภาพอากาศปิด จะทำให้ฝุ่นจิ๋วเหล่านี้ถูกสะสมวนเวียนอยู่รอบๆตัวเรา เมื่อเราสูดหายใจเข้าไปจึงเกิดอันตรายได้

ภัยร้ายจากฝุ่นจิ๋วที่ต้องระวัง

เจ้าฝุ่นจิ๋วนี้ ประกอบไปด้วยสารพิษโลหะหนักเช่น ตะกั่ว แคดเมี่ยม และสารหนู เป็นต้น และด้วยขนาดเจ้าฝุ่นจิ๋วที่มีขนาดเล็กมาก แค่ 2.5 ไมครอน (เล็กกว่าขนาดหน้าตัดของเส้นผมเรา 25 เท่า) จึงทำให้ฝุ่นจิ๋วนี้นอกจากจะเล็ดลอดการกรองภายในจมูกเราเข้าสู่ปอดอย่างง่ายดายแล้ว ยังเล็ดลอดการกรองจากปอดเราเข้าสู่เส้นเลือดได้โดยตรง แทรกซึมกระบวนการทำงานของอวัยวะต่างๆ ส่งผลให้เพิ่มความเสี่ยงโรคเรื้อรัง ทั้ง

• โรคหลอดเลือดในสมอง
• โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
• โรคมะเร็งปอด
• โรคหัวใจขาดเลือด
• โรคติดเชื้อเฉียบพลันในระบบหายใจส่วนล่าง
• โรคกระดูกพรุน

นอกจากนี้ องค์กรอนามัยโลกยังกำหนดให้ PM2.5 อยู่ในกลุ่มที่ 1 ของสารก่อมะเร็ง ตั้งแต่ปี 2556 เป็นสาเหตุ 1 ใน 8 ของประชากรโลกเสียชีวิตก่อนวัยอันควร

วิธีป้องกัน และดูแลร่างกายให้ปลอดภัยจากฝุ่นจิ๋ว

1. เลี่ยง – ลด การทำกิจกรรมกลางแจ้ง
2. ใช้หน้ากากป้องกันฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ซึ่งต้องเป็นหน้ากากที่ระบุว่า ป้องกันอนุภาคขนาดน้อยกว่า 2 ไมครอน เท่านั้น
3. รับประทานอาหารที่มีส่วนช่วยในป้องกันอันตรายที่เกิดจากฝุ่น PM 2.5
   • วิตามิน A และเบต้า-แคโรทีน พบมากแครอท ตำลึง ผักบุ้ง ฟักทอง มันเทศ มันหวาน มะม่วง มะละกอ ฯลฯ มีส่วนช่วยให้ประสิทธิภาพการทำงานของปอดให้ดีขึ้น ช่วยส่งเสริมระบบทางเดินหายใจและระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย พร้อมต้านฤทธิ์พิษฝุ่นจิ๋ว
   • วิตามิน C และวิตามิน E พบมากผลไม้และผักใบเขียวต่างๆ ช่วยในการต่อต้านอนุมูลอิสระ และลดภาวะการอักเสบที่อาจเกิดจากฝุ่นจิ๋วนี้ได้ ดังนั้นช่วงนี้ต้องเน้นรับประทานพืชผักผลไม้ให้เพียงพอ วันละ 400 กรัม หรือประมาณ 5-7 กำมือ นอกจากนี้ยังมีรายงานการศึกษาที่พบว่า การรับประทานวิตามิน C เสริมวันละ 500 มก. ยังช่วยลดระดับอนุมูลอิสระในกลุ่มคนที่อยู่อาศัยในเขตที่มีมลพิษทางอากาศได้
   • โอเมก้า-3 พบมากในปลาต่างๆ มีการศึกษาวิจัยทางการแพทย์ในกลุ่มผู้ใหญ่และผู้สูงอายุที่อาศัยในแหล่งที่มีฝุ่น PM 2.5 สูง พบว่าการได้รับน้ำมันปลา  2 กรัม/วัน ช่วยลดผลเสียต่อสุขภาพของฝุ่นจิ๋วนี้ได้ ดังนั้น การรับประทานปลาเป็นประจำทุกวัน ไม่ว่าจะเป็นปลาทะเล หรือปลาน้ำจืด เช่น ปลาทู ปลาดุก ปลาสวาย ปลาช่อน ฯลฯ ก็อาจมีส่วนช่วยดูแลสุขภาพจากผลกระทบของฝุ่น PM 2.5 ได้เช่นกัน
   • ซัลโฟราเฟน (Sulforaphane) พบมากในบร๊อคโคลี และผักตระกลูกะหล่ำต่างๆ มีคุณสมบัติโดดเด่น ช่วยในกระบวนการกำจัดสารพิษและต้านมะเร็งได้ มีรายงานการศึกษาวิจัยทางการแพทย์ทั้งในกลุ่มวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่ พบว่าการได้รับสารซัลโฟราเฟนจากบร๊อคโคลี อาจช่วยลดผลเสียต่อสุขภาพของเจ้าฝุ่นจิ๋วนี้ได้
4. คีเลชั่นบําบัด เป็นกระบวนการช่วยนําสารพิษจำพวกโลหะหนักออกจากร่างกาย เพื่อล้างหลอดเลือดให้สามารถทํางานได้อย่างมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น
   • คีเลชั่นบำบัด เป็นการรักษาที่ได้รับการรับรองมาตรฐานจากสํานักการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุขไทย ซึ่งมีงานวิจัยรองรับโดยองค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกา รับรองให้เป็นการรักษามาตรฐานสําหรับกําจัดสารโลหะหนัก เช่น สารตะกั่ว ออกจากร่างกาย
   • นอกจากนี้การแพทย์ทางเลือก ยังใช้คีเลชั่นบําบัดในการเสริมการรักษาแบบองค์รวม สําหรับผู้ป่ วยโรคหัวใจ, เบาหวาน, ความดันโลหิตสูง, ไขมันเกาะตับ ควบคู่กับการรักษาหลักอื่นๆเช่น การปรับไลฟ์สไตล์, การออกกําลังกาย, การผ่าตัด และ การรับประทานยา**เพื่อความปลอดภัย**
     การทำคีเลชั่นบำบัด ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ และทำในสถานพยาบาลที่ได้มาตรฐานเท่านั้น

เอกสารอ้างอิง
Péter S, Holguin F, Wood LG, Clougherty JE , Raederstorff D, Antal M, Weber P, Eggersdorfer M. Nutritional Solutions to Reduce Risks of Negative Health Impacts of Air Pollution. Nutrients. 2015; 7(12): 10398–10416.

Whyand T, Hurst JR, Beckles M, Caplin ME. Pollution and respiratory disease: can diet or supplements help? A review. Respir Res. 2018; 19: 79.

กรมควบคุมมลพิษ http://aqmthai.com/

https://www.who.int/health-topics/air-pollution#tab=tab_1

อ่านบทความเพิ่มเติมที่เกี่ยวกับ PM 2.5