คุณเคยสงสัยไหมว่าการนอนหลับมีผลต่อความอ่อนเยาว์และสุขภาพของคุณอย่างไร? ในยุคที่ชีวิตเต็มไปด้วยความเร่งรีบและความเครียด ปัญหานอนไม่หลับ หลับยาก หรือหลับไม่สนิท กำลังกลายเป็นปัญหาสำคัญของคนยุคใหม่ โดยเฉพาะในกลุ่มวัยทำงาน เพื่อไขข้อข้องใจเหล่านี้ W9 Wellness โรงพยาบาลพระราม 9 ได้รับเกียรติจาก แพทย์หญิงอารยา ดำเนินสวัสดิ์ หรือ “หมอแอม” แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ป้องกัน (Preventive medicine) และเวชศาสตร์ครอบครัว (Family medicine) มาร่วมให้ความรู้เกี่ยวกับการนอนหลับที่มีคุณภาพ และผลกระทบเมื่อร่างกายขาดการพักผ่อนที่เพียงพอ
จริงหรือที่ “หลับดี = หน้าเด็ก”?
“จริงค่ะ” หมอแอมยืนยัน การนอนหลับที่ดีส่งผลโดยตรงต่อความอ่อนเยาว์ของเรา คุณหมออธิบายว่าช่วงเวลาเที่ยงคืนถึงตีสองคือ “Golden Time” สำหรับการฟื้นฟูร่างกาย เพราะเป็นช่วงที่ โกรทฮอร์โมน (Growth Hormone) จะหลั่งออกมามากที่สุด หากเรานอนหลับลึกและอยู่ในช่วงเวลาดังกล่าว โกรทฮอร์โมนนี้มีบทบาทสำคัญในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ สร้างคอลลาเจนและอีลาสติน ซึ่งเป็นโปรตีนสำคัญที่ช่วยพยุงให้ผิวของเรายืดหยุ่นและไม่เหี่ยวย่น ดังนั้น คนที่นอนหลับอย่างมีคุณภาพจึงมีแนวโน้มที่จะดูอ่อนเยาว์และมีริ้วรอยช้ากว่าคนที่นอนไม่ดีนั่นเอง
อุปสรรคที่ขัดขวางการนอนหลับคุณภาพของคุณ
หมอแอม อธิบายว่าปัจจัยที่ทำให้นอนหลับยากมีทั้งจากภายนอกและภายใน
- อุปสรรคจากสิ่งแวดล้อมภายนอก:
- ห้องนอน: สว่างเกินไป หรือมีเสียงรบกวน
- อุณหภูมิ: ไม่เหมาะสม อุณหภูมิที่เหมาะกับการนอนคือ 18-22 องศาเซลเซียส ซึ่งจะช่วยให้ร่างกายปรับตัวน้อยที่สุดและหลับได้ง่ายขึ้น
- ที่นอน: ไม่เหมาะกับสรีระ ทำให้กล้ามเนื้อไม่ได้ผ่อนคลายเต็มที่
- อุปสรรคจากปัจจัยภายในร่างกาย:
- ความกังวลใจ: ความคิดที่ไม่หยุดพัก
- พฤติกรรม: การดื่มคาเฟอีนมากไปหรือใกล้เวลานอน รวมถึงการออกกำลังกายที่ใกล้เวลานอนมากเกินไป
- ฮอร์โมนไม่สมดุล: โดยเฉพาะ คอร์ติซอล (Cortisol) ฮอร์โมนที่ทำให้ร่างกายตื่นตัวพร้อมเผชิญความเครียด และ เมลาโทนิน (Melatonin) ฮอร์โมนที่ทำให้สมองเข้าสู่โหมดการนอนหลับ หากฮอร์โมนสองตัวนี้เสียสมดุล จะส่งผลกระทบต่อการนอนหลับโดยตรง
- ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ: ซึ่งเป็นปัญหาสุขภาพที่ต้องได้รับการแก้ไข
หมอแอม เผยคำถามยอดฮิตจากคนไข้นอนไม่หลับ
จากประสบการณ์ของหมอแอม ปัญหาการนอนที่พบบ่อยได้แก่
- เริ่มต้นหลับยาก
- หลับไม่สนิท หลับไม่ลึก
- สะดุ้งตื่นกลางดึกแล้วหลับต่อไม่ได้
- หรือหลับไม่ต่อเนื่องนานพอ
คุณหมอยังให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า หากไม่มีปัญหาแฝงอื่นๆ มักจะเริ่มนอนหลับยากเมื่อฮอร์โมนเริ่มต่ำลง เช่น ในผู้หญิงช่วงวัยหมดประจำเดือน (Menopause) ประมาณ 45-55 ปี และในผู้ชายช่วง Andropause ประมาณ 65-70 ปี นอกจากนี้ ฮอร์โมนเมลาโทนินในผู้สูงอายุก็จะลดต่ำลงด้วย
นอนน้อยกระทบอะไรบ้าง? ผลเสียร้ายแรงที่คุณคาดไม่ถึง
การนอนไม่พอส่งผลกระทบต่อสุขภาพหลายด้าน
- สมองและความจำ: การทำงานของสมองลดลง ทำให้มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคอัลไซเมอร์
- ระบบภูมิคุ้มกัน: อ่อนแอลง ทำให้ร่างกายเจ็บป่วยง่าย
- การสะสมไขมัน: มีแนวโน้มสะสมไขมันในช่องท้องมากขึ้น
- โรคหัวใจและหลอดเลือด: เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคเหล่านี้
- การฟื้นฟูร่างกาย: เสียโอกาสที่โกรทฮอร์โมนจะหลั่งได้ดี ซึ่งส่งผลต่อการซ่อมแซมส่วนต่างๆ ของร่างกาย
แม้จะนอนครบ 8 ชั่วโมง แต่หากนอนดึก เช่น นอนตี 2 ก็ไม่ดีนัก เพราะจะเสียช่วงเวลาที่โกรทฮอร์โมนจะหลั่งออกมาได้สูงสุดไป รวมถึงการนอนหลับๆ ตื่นๆ ทั้งคืนก็ส่งผลเสียต่อร่างกายได้เหมือนกับการนอนไม่พอเช่นกัน
แนวทางดูแลสุขภาพการนอน เริ่มต้นที่ตัวคุณ
หมอแอมแนะนำให้เริ่มต้นจากการประเมินปัจจัยที่ส่งผลต่อการนอน จากนั้นให้แก้ที่ต้นเหตุและปรับสิ่งที่ปรับได้ทันที
- ปรับสภาพแวดล้อมการนอน: เช่น จัดห้องนอนให้มืด เงียบ และมีอุณหภูมิที่เหมาะสม
- ปรับสุขอนามัยในการนอน: เพื่อให้ร่างกายอยู่ในโหมดผ่อนคลายที่สุด
- เลือกที่นอนที่เหมาะสมกับสรีระ: เพื่อช่วยให้ร่างกายผ่อนคลายได้อย่างเต็มที่
- การใช้สารเสริมอาหาร: ในระยะเริ่มต้น อาจพิจารณาใช้กลุ่มสารเสริมอาหารที่ช่วยในการนอนร่วมด้วย ระหว่างที่หาสาเหตุและแก้ไขปัญหา (ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนเสมอ)
หากคุณกำลังมีปัญหาการนอนหลับ หรืออยากปรับสมดุลสุขภาพจากภายใน สามารถเข้ารับคำปรึกษาแบบองค์รวมกับทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่ W9 Wellness Center โรงพยาบาลพระราม 9 เพื่อสุขภาพที่ดีและชีวิตที่อ่อนเยาว์อย่างยั่งยืน
สาขาที่ให้บริการ
- สาขา โรงพยาบาลพระรามเก้า
- เบอร์โทรศัพท์: 092-9936922
- Line: @w9wellness
- เวลาเปิด-ปิด: 08.00 – 17.00 น.
- สาขา เพลินจิตเซ็นเตอร์
- เบอร์โทรศัพท์: 099-4969626
- Line: @wploenchit
- เวลาเปิด-ปิด: 10.00 – 19.00 น.